In het strafrecht is een verdachte onschuldig tot het tegendeel bewezen is. De meeste overtredingen (bijvoorbeeld verkeersboetes) worden echter afgehandeld op basis van het bestuursrecht. In dat geval wordt aangenomen dat u strafbaar bent als u niet op tijd met succes in beroep gaat. Het is dus belangrijk om te weten welke procedure van toepassing is.

Mulderboete

Te herkennen aan een dikgedrukte M rechtsboven op de brief.

De Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersboetes (ook wel Wet Mulder genoemd) regelt welke boetes niet via het strafrecht maar via het bestuursrecht afgedaan worden. Kijk voor een overzicht van de overtredingen en bijbehorende boetes op de boetebase van het OM.

Tegen een Mulderboete moet binnen 6 weken schriftelijk beroep in worden gesteld bij de Officier van Justitie. Als vervolgens hoger beroep in wordt gesteld bij de kantonrechter moet de boete vooruitbetaald worden anders zal de rechter het beroep afwijzen.

Strafbeschikking

Te herkennen aan een O rechtsboven op de brief.

Net als bij een Mulderboete moet op tijd geprotesteerd worden anders wordt de strafbaarheid als feit aangenomen. In het geval van een strafbeschikking kan binnen 14 dagen verzet worden ingesteld waarna de zaak alsnog voor de rechter zal komen.

Transactievoorstel en TOM-zitting

Te herkennen aan een dikgedrukte T rechtsboven op de brief.

Door een schriftelijk transactievoorstel of aanbod op een TOM-zitting te accepteren komt een zaak niet voor de rechter maar wordt wel schuld erkend met een strafblad tot gevolg. Bij weigering van het voorstel komt de zaak alsnog voor de rechter en eist de Officier van Justitie vaak een hogere straf (20%). De uiteindelijke straf die de rechter oplegt kan echter ook lager uitvallen dan het transactievoorstel. Omdat bij een TOM-zitting het transactievoorstel pas tijdens het gesprek met de Officier van Justitie bekend wordt gemaakt, is het verstandig vooraf advies in te winnen over de te verwachten straf. Lees de betreffende richtlijn voor strafvordering van het OM of vraag advies bij het Juridisch Loket of een gespecialiseerde advocaat.

Oproep ter zitting

Als een zaak voor de rechter komt, wordt de verdachte minimaal 10 dagen van te voren opgeroepen. Overtredingen dienen voor de kantonrechter en misdrijven voor de politierechter of meervoudige strafkamer. Een advocaat is niet verplicht. De procedure is gratis.

Straffen en strafblad

Een veroordeling kan grote gevolgen hebben. Naast een boete, taakstraf of hechtenis kan bijvoorbeeld een schadevergoeding, beslag op bezittingen, ontzegging van de rijbevoegdheid of contactverbod worden opgelegd. Daarnaast wordt bij verdenking van misdrijven en zware overtredingen aantekening gemaakt in het Justitieel Documentatiesysteem. Een dergelijk “strafblad” kan gevolgen hebben voor de hoogte van een straf bij een volgende veroordeling of het al dan niet verkrijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag. Lees meer over de gevolgen van een veroordeling voor het verkrijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag op de website van het Juridisch Loket

Advies en rechtsbijstand

Omdat een veroordeling vergaande gevolgen kan hebben, is het van belang u goed voor te laten lichten voor uw verweer. In strafzaken is bijstand door een advocaat niet verplicht. Als u zelf verweer wilt voeren kunt u hiertoe advies inwinnen bij een Buurtteam of Juridisch Loket. Als u bijstand wenst van een advocaat komt u wellicht in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand. De financiële voorwaarden leest u op de website van de Raad voor Rechtsbijstand. Naast de financiële voorwaarden gelden ook inhoudelijke voorwaarden; verdachten van een overtreding moeten ook bij een laag inkomen een advocaat in principe per uur te betalen tenzij sprake is van een veelvoud van zaken, bijzondere complexiteit of zwaarwegende belangen. Bijvoorbeeld bij katvangers of wanneer veroordeling baanverlies tot gevolg zou hebben.