Mensen met psychotische stoornissen hebben vaak last van hallucinaties en waanideeën. Ze horen bijvoorbeeld stemmen of geloven dat ze achtervolgd worden.

De bekendste psychotische stoornis is schizofrenie. Dit is een hele heftige stoornis en beïnvloedt het leven van iemand en zijn omgeving enorm. Mensen met schizofrenie kunnen moeilijk nadenken en gedragen zich merkwaardig. Ze hebben vaak last van wanen en weten hierdoor niet meer wat 'echt' is. Zo kunnen mensen met schizofrenie denken dat ze heel machtig zijn of dat ze achtervolgd worden terwijl dit niet echt gebeurt. Ook  kunnen zij last krijgen van hallucinaties: ze zien of horen dingen die er niet zijn. Mensen met schizofrenie kunnen bijvoorbeeld stemmen horen, denken dan dat de buren over hen praten en hen uitlachen. Vaak vertellen mensen met schizofrenie onsamenhangende verhalen. Tenslotte kunnen mensen met schizofrenie moeilijk hun emoties tonen. Ze hebben weinig gezichtsuitdrukking en praten eentonig. Soms kunnen deze ziekteverschijnselen het gevolg zijn van drugsgebruik of van hersenletsel.

Er bestaan drie types van schizofrenie:

• Gedesorganiseerd: deze mensen zijn erg actief maar praten en gedragen zich vreemd
• Catatonisch: deze mensen zijn juist niet lichamelijk actief, soms staan ze uren in dezelfde ongewone houding
• Paranoïde: deze mensen hebben veel last van wanen en hallucinaties, onder andere achtervolgingswaan